Gezelligheid belangrijker dan kwaliteit voor cultuurbezoeker

Bron: Cultuursector Merkenonderzoek 2022

Duizenden bezoekers die vanuit boten, kozijnen of vanaf de kade genieten van klassieke muziek. Het jaarlijkse Prinsengrachtconcert heeft volgens de Nederlandse bevolking veruit het gezelligste programma van alle cultuurorganisaties. Uit onderzoek blijkt dat gezelligheid meer impact op de waardering van het cultuuraanbod heeft dan de kwaliteit. Aan dit Cultuursector-Merkenonderzoek van Hendrik Beerda Brand Consultancy deden sinds 2006 79.000 respondenten mee.

Prinsengrachtconcert spant de kroon in gezelligheid
‘Natuurlijk zijn er meer klassieke openluchtconcerten. Maar de hele belevenis tijdens het Prinsengrachtconcert is ongeëvenaard’, aldus merkadviseur Hendrik Beerda. ‘Daar kan de cultuursector veel van leren. Vooral de organisaties met een minder toegankelijk aanbod. Door zich buiten de muren van de cultuurhuizen te presenteren wordt met het Prinsengrachtconcert een enorm breed publiek aangetrokken.’

Te weinig oog voor gezelligheid is grote valkuil in cultuursector
Volgens Beerda is de focus vaak te veel gericht op het inhoudelijke programma in de cultuursector. ‘Gezelligheid en sfeer zijn dé belangrijkste ingrediënten voor bezoekers om zich te verbinden met het cultuuraanbod. Onderzoek toont aan dat dit meer effect heeft op het imago dan de kwaliteit van het aanbod. Dat is voor veel organisaties misschien even slikken. Naast het Prinsengrachtconcert, is er nog een aantal cultuurinstellingen die hierin een ijzersterke mix hebben gevonden. Zo waan je je bij Vrienden van Amstel LIVE in de kroeg met je vrienden en associëren de meeste mensen het Johann Strauss Orchestra direct met de gezellige concerten van André Rieu op het Vrijthof in Maastricht.’

Top 5 cultuurinstellingen met de prettigste sfeer

  1. Prinsengrachtconcert
  2. Musis
  3. De Vrienden van Amstel LIVE
  4. Johann Strauss Orchestra
  5. Parade

Concertgebouworkest scoort het hoogst op kwaliteit
Als het gaat om de kwaliteit van de programmering scoort het Concertgebouworkest het hoogste rapportcijfer. Net als het Rijksmuseum ziet de Nederlander het Amsterdamse orkest tevens als belangrijke partij om het imago van ons land internationaal te versterken.

Top 5 cultuurinstellingen met de hoogste kwaliteit

  1. Concertgebouworkest
  2. Rijksmuseum Amsterdam
  3. Rijksmuseum van Oudheden
  4. Het Concertgebouw
  5. Metropole Orkest

Cultuursector alweer sterker dan vóór de coronacrisis
In vergelijking met de situatie vóór de coronacrisis is de positie van de grotere cultuurinstellingen licht verbeterd, ondanks de langdurige sluitingen. Gemiddeld steeg de merkkracht, en daarmee het bezoekerspotentieel, met twee procent sinds begin 2020. ‘Door alle sluitingen is men het cultuuraanbod nog meer gaan waarderen. Het gaat er nu vooral om dat de grote interesse wordt vertaald in meer ticketverkoop door sterke programmering en effectieve communicatie. Onder senioren is het daarnaast nodig dat de corona-angst vermindert om tot bezoekherstel te komen’, aldus merkadviseur Hendrik Beerda.

Onderzoek onder 79.000 respondenten sinds 2006
Het Cultuursector Merkenonderzoek is met de Universiteit van Amsterdam ontwikkeld en wordt sinds 2006 uitgevoerd. Sindsdien zijn 79.000 respondenten ondervraagd over de reputatie en groeipotentie van alle Nederlandse cultuurorganisaties. Het onderzoek wordt in eigen beheer uitgevoerd en heeft geen opdrachtgever of andere belanghebbende.

Goede kans op herstel cultuursector ondanks miljardenverlies

Bron: persbericht Cultuursector Merkenonderzoek Provincies 2021

Een grotere bekendheid, meer waardering en een sterkere binding geven cultuurinstellingen een goede uitgangspositie om de miljarden aan omzetverlies te boven te komen. Ondanks de vele festivalannuleringen en langdurige sluitingen, betaalt de alternatieve zichtbaarheid van cultuurinstellingen tijdens de coronacrisis zich duidelijk uit. Dit blijkt uit het tweejaarlijkse Cultuursector-Merkenonderzoek van Hendrik Beerda Brand Consultancy onder 10.000 mensen. Online programmering, social media campagnes en ludieke acties wakkerden het verlangen sterk aan. In Zuid-Holland met onder andere het Delftse Theater de Veste, steeg de merkkracht zelfs met meer dan 10 procent. In Noord-Holland daarentegen, moesten veel cultuurinstellingen inboeten in merkkracht.

Onderzoek onderstreept dat dvd-opmerking minister de Jonge misplaatst was
‘Het onderzoek onderstreept heel duidelijk hoe onmisbaar cultuur is in het leven van de Nederlander. Het is niet zomaar te vervangen door het kijken van een dvd’tje, zoals minister de Jonge tijdens een persconferentie in mei suggereerde’, aldus merkadviseur Hendrik Beerda. ‘Door de maandenlange sluitingen is het gemis aan culturele ervaringen bij jong en oud heel duidelijk naar voren gekomen. Tegelijkertijd hebben de instellingen tijdens de sluitingen het verlangen goed aangewakkerd door continu contact te houden met de bevolking. In media-optredens op radio en televisie, online campagnes en via social media.’

Theater de Veste in Delft ziet toekomstperspectief het meest groeien
In groeiprovincie nummer één Zuid-Holland is het Delftse Theater de Veste de coronasluiting het best doorgekomen. Merkadviseur Hendrik Beerda over dit onderzoeksresultaat: ‘Hoewel het financieel ongetwijfeld nu nog heel zwaar zal zijn voor dit theater, ziet de toekomst er voor de langere termijn positief uit. Meer mensen weten sinds corona van het bestaan van Theater de Veste en veel meer mensen hebben belangstelling gekregen om het theater te bezoeken. Hetzelfde geldt voor de meeste andere Nederlandse cultuurinstellingen. Zodra alle coronamaatregelen weer voorbij zijn, is het zaak om de toegenomen interesse te verzilveren in een fikse bezoekersgroei.’

Ontwikkeling draagvlak* cultuursector per provincie (2019-2021)

  1. Zuid-Holland: +11%
  2. Zeeland: +9%
  3. Drenthe: +9
  4. Flevoland: +9%
  5. Friesland: +9%
  6. Limburg: 8%
  7. Noord-Brabant: 7%
  8. Utrecht: +2%
  9. Overijssel: +2%
  10. Gelderland: gelijk
  11. Groningen: -1%
  12. Noord-Holland: -11%

* Draagvlak is berekend op basis van de merkkracht van de 50 bekendste cultuurorganisaties per provincie. Merkkracht bestaat uit 3 dimensies: 1. naamsbekendheid, 2. waardering voor de organisatie en 3. gevoel van binding met de organisatie.

Amsterdamse cultuursector uit de gratie, vooral de filmhuizen en IDFA
Opvallende uitkomst van het onderzoek is de sterke terugval van de Amsterdamse cultuursector. Door het wegvallende, buitenlandse toerisme hebben veel hoofdstedelijke cultuurinstellingen het al zwaar. Nu blijkt dat ook onder de hoofdstedelijke bevolking en in de omliggende provincie het bezoekerspotentieel fors is afgekalfd in coronatijd. Hendrik Beerda: ‘Eerder dit jaar bleek al dat de stad Amsterdam zijn aantrekkingskracht verliest, en dan vooral onder de eigen bewoners. Het nieuwe onderzoek toont aan dat niet alleen de Amsterdammer, maar ook de overige Noord-Hollanders steeds minder positief denken over het culturele aanbod in de stad. Vooral de Amsterdamse filmsector, met filmhuizen als Kriterion, Het Ketelhuis, The Movies en documentairefestival IDFA verliezen enorm veel terrein in deze crisistijd.’

Onderzoek onder 10.000 respondenten
Het Cultuursector Merkenonderzoek is in 2006 met de Universiteit van Amsterdam ontwikkeld. Het onderzoek wordt in eigen beheer uitgevoerd en heeft geen opdrachtgever of andere belanghebbende. Voor het onderzoek van 2021 zijn 10.000 respondenten in twee fasen ondervraagd. Eerst is de spontane bekendheid van alle Nederlandse cultuurorganisaties onderzocht. Daarna is per provincie voor de 50 bekendste organisaties navraag gedaan naar hun geholpen bekendheid, waardering en binding.

Waarde cultuursector nog nooit zo sterk gevoeld

Bron: persbericht Cultuursector Merkenonderzoek Nederland 2020

Juist in deze tijd waarin een bezoek aan een museum of theater even niet kan, missen we onze cultuurhuizen het meest. Vooral de drie grote muziektempels in Amsterdam Zuidoost worden node gemist. Maar naast de Ziggo Dome, Johan Cruijff ArenA en AFAS Live, geldt dit ook voor de Rotterdamse Ahoy en het Utrechtse TivoliVredenburg. Dit blijkt uit de 8e nationale editie van het Cultuursector-Merkenonderzoek van Hendrik Beerda Brand Consultancy. Buiten de Randstad kunnen we niet wachten om het Openluchtmuseum in Gelderland weer te bezoeken.

Podia die we het liefst zo snel mogelijk weer open zien (gemiddelde Nederlander 18+ jaar)

  1. Ziggo Dome
  2. Rotterdam Ahoy
  3. Johan Cruijff ArenA
  4. AFAS Live
  5. TivoliVredenburg
  6. Het Concertgebouw
  7. Paradiso
  8. GelreDome
  9. Koninklijk Theater Carré
  10. AFAS Circustheater

Openluchtmuseum voor Gelderlander even belangrijk als het Van Gogh voor Noord-Hollander
Dat de passie voor cultuur zich zeker niet beperkt tot de Randstedelijke organisaties laten de onderzoeksresultaten ook zien. Zo is het draagvlak onder de Gelderse bevolking voor het Openluchtmuseum in Arnhem net zo sterk als dat van het Van Gogh Museum onder Noord-Hollanders. En Groningers houden net zo veel van De Oosterpoort als Zuid-Hollanders van Ahoy.

Favoriete podia, musea en monumenten per provincie (gemiddelde provinciebewoner 18+)

  • Drenthe: Kamp Westerbork, Openluchtmuseum Ellert en Brammert, Drents Museum
  • Flevoland: Aviodrome, Batavialand, Museum Schokland
  • Friesland: De Harmonie, De Lawei, Fries Museum
  • Gelderland: Nederlands Openluchtmuseum, Kröller-Müller Museum, Paleis Het Loo
  • Groningen: Martinitoren, MartiniPlaza, Groninger Museum
  • Limburg: MECC Maastricht, Kasteel Hoensbroek, Bonnefantenmuseum
  • Noord-Brabant: 013, Nationaal Monument Kamp Vught, Oorlogsmuseum Overloon
  • Noord-Holland: Anne Frank Huis, Rijksmuseum, Carré
  • Overijssel: Museum de Fundatie, Rijksmuseum Twenthe, Theaterhotel Almelo
  • Utrecht: Het Spoorwegmuseum, Domtoren, TivoliVredenburg
  • Zeeland: Deltapark Neeltje Jans, Watersnoodmuseum, Stoomtrein Goes-Borsele
  • Zuid-Holland: Rotterdam Ahoy, Luxor Theater Rotterdam, Naturalis

Kleinste musea en podia hebben een extreem loyale achterban
Dat ook de kleine cultuurhuizen een grote maatschappelijke waarde hebben, wordt ook duidelijk met onderzoekscijfers. Gemiddeld geeft het cultuurpubliek aan het bezochte museum of podium het rapportcijfer 8,4. Bij de kleinere cultuurhuizen ligt deze beoordeling vaak zelfs nog iets hoger, dankzij de speciale band die de bezoekers ermee hebben en de intieme sfeer. Het herhaalbezoek ligt bij deze organisaties dan ook op een bijzonder hoog niveau.

Onderzoek onder 3.450 respondenten
Het Cultuursector Merkenonderzoek is in 2006 met de Universiteit van Amsterdam ontwikkeld. Voor het onderzoek van 2020 zijn 3.450 respondenten in twee fasen ondervraagd. Eerst is de spontane bekendheid van alle organisaties en professionals in de Nederlandse cultuursector onderzocht. Daarna is voor de 150 bekendste namen in detail navraag gedaan naar hun geholpen bekendheid, waardering, binding, merkpersoonlijkheid, merkprestatie, bezoek(intentie) en groeipotentie. Elk merk is op 40 factoren onderzocht.

Cultuursector Merkenonderzoek met BrandAlchemy™

Sinds 2006 voert Hendrik Beerda Brand Consultancy grootschalig onderzoek uit in de cultuursector met het merkenmodel BrandAlchemy™. Het Cultuursector-Merkenonderzoek meet de merkpositie van alle cultuurorganisaties en -professionals, onder jongeren (4 tot 18 jaar) en volwassenen (18+). Het onderzoek is met de Universiteit van Amsterdam ontwikkeld.

Uitvoering van het Cultuursector Merkenonderzoek
Jaarlijks worden alle merken in de Nederlandse cultuursector met BrandAlchemy™ onderzocht. Het nationale cultuuronderzoek onder volwassenen (18+) vindt sinds 2006 tweejaarlijks plaats in de even jaren. De 150 topmerken van de Nederlandse cultuursector worden dan op 40 factoren gemeten: spontane bekendheid, merkkracht (= bekendheid, waardering en binding), merkpersoonlijkheid (16 factoren), merkprestatie (17 factoren), bezoekintentie, bezoek en groeiverwachting.
 In de oneven jaren wordt het nationale onderzoek onder jongeren (4 tot 18 jaar) uitgevoerd. Ook wordt in de oneven jaren onder volwassenen (18+) per provincie een verdiepingsonderzoek uitgevoerd naar het draagvlak van alle cultuurorganisaties en de waardering voor het provinciale cultuuraanbod. Hierbij wordt een vergelijking gemaakt met de andere vormen van vrijetijdsbesteding in de dagattractie-, evenementen- en sportsector.

Matching met het Sponsor Merkenonderzoek
Door het matchen van de onderzoeksresultaten van het Cultuursector Merkenonderzoek met de resultaten van het Sponsor Merkenonderzoek is het mogelijk om in kaart te brengen welke culturele merken het best aansluiten bij welke sponsors. Deze analyse kan voor verschillende doelgroepen worden uitgevoerd.

Gebruiksmogelijkheden van het Cultuursector Merkenonderzoek
Het onderzoek biedt waardevolle informatie voor de aanscherping van de organisatiestrategie, het marketingbeleid en de sponsorbenadering. Concrete analyseresultaten zijn:

  • Sterkten, zwakten en groeikansen van uw merk(en) onder verschillende doelgroepen en ten opzichte van de ‘concurrentie’, op basis van onderzoeksgegevens vanaf 2006
  • Praktisch advies voor merkversterking, bezoekersgroei en het gebruik van de analyseresultaten bij sponsor- en/of subsidiewerving
  • Selectie van (sponsor)partners die – wat betreft merkkracht en reputatie – het best aansluiten bij uw merk(en)